Evimi Airbnb’den kiraya veriyorum veya vermeyi düşünüyorum diyenler buraya. Evinizde Airbnb yapmanın yaptırımları neler bu yazımızın konusu.

Bir önceki yazımızda “Airbnb yasal mı” konusunu ele almıştık ve kağıt üstünde tamamen yasal olarak yapılabileceğinden ancak bunun pratikte pek mümkün olmadığından bahsetmiştik. Evinizi Airbnb’den tamamen yasal olarak kiralamanın önündeki en büyük engel ise konaklama ruhsatı alma gerekliliği ve bunun tekil bir apartman dairesi için imkansızlığı. Bir önceki “Airbnb yasal mı” yazımızda gereklilikleri şöyle sıralamıştık

1. Kimlik bildirimi
2. Vergilendirme
3. Konaklama ruhsatı

Bu yazımızda ise bu şartların sağlanmadığı durumlarda neler olabileceğinden bahsedeceğiz.

Günübirlik kiralanan yerleri denetleme komisyonu

Öncelikle şunu belirtmeliyiz ki ülkemizde şu ana kadar Airbnb evlerini araştırıp tespit etmek için aktif olarak çalışan bir organ bulunmamakta. Bu dairelerin tespiti ve yapılacak işlemler için kaymakamlıklar tarafından oluşturulmuş “Günübirlik evler komisyonu” adında bir yapı bulunuyor ancak bu komisyon Airbnb evlerini tespit etmekten ziyade yapılan şikayetlerin gereğini yerine getiriyor diyebiliriz. Yani bir Airbnb eviniz var ise ve sizi şikayet eden biri yok ise tespit edilmeniz oldukça zor. Ayrıca unutmayalım ki günübirlik evler denilince akla sadece Airbnb’den kiraya verilen evler gelmiyor. Tahmin edeceğiniz üzere bu komisyonun uğraşması gereken binbir türlü başka yapı ülkemizde fazlasıyla mevcut (merak edenler sarı sitenin günübirlik kiralık kısmını ziyaret edebilir)

Peki bu günübirlik evleri denetleme komisyonu kimlerden oluşuyor ve görevleri neler. Bu komisyonun İç işleri Bakanlığı’na bağlı kaymakamlıklarda farklı devlet daireleri görevlilerinden oluşan karma bir kurum. Eskiden günübirlik daireleri denetleyen fakat artık Airbnb’den kiraya verilen yerleri de denetlemek durumunda kalan bu kurum bir polis, bir maliye memuru ve bir zabıtadan oluşuyor. Amaçları ise yukarıda bahsettiğimiz 3 temel şartın yerine getirilip getirilmediğini kontrol etmek.

Gelin bu şartları yerine getirmemenin yaptırımlarına beraberce göz atalım.

Kimlik bildirimi kanuna uymamak

Her sene yılbaşında çıkan trafik cezalarına zam haberlerini hepiniz hatırlarsınız. Yılbaşında sadece trafik cezalarına değil devletin tüm caza ve harçlarına zam yapılır. 2023 yılında yapılan zamla beraber kabahatler kanununda “ÖZEL VEYA RESMİ KONAKLAMA TESİSLERİ KAYITLARINI GENEL KOLLUK KUVVETLERİ BİLGİSAYAR TERMİNALLERİNE BAĞLAMAMAK” olarak tanımlanmış olan kimlik bildiriminde bulunmamanı cezası 60.000 Türk lirası oldu. Yanlış okumadınız tam 60.000 Türk Lirası, hem de kimliği bildirilmeyen her kişi başına. Neyse ki uygulamayı yapan memurlar insaflı davranıyor ve genelde bir kişi için ceza kesiyorlar ancak emirin demiri kestiği ülkemizde bu cezanın yarın nasıl uygulanacağını kestirmek kolay değil.

Airbnb gelirinizi vergilendirmemek

Bu konu sadece Airbnb’den gelir elde etmenin konusu değil. Vergilendirilmeyen her gelir için sistem aşağı yukarı aynı şekilde çalışıyor ve karınıza göre bir vergi ve ödemediğiniz bu vergilerin cezası ile karşı karşıya kalıyorsunuz. Bu süreçte vergi dairesi sizden belirli bir zaman içinde elde ettiğiniz gelirleri belgelemeniz istiyor. İstenen bilgileri vermekten imtina etmeniz durumunda ise tahmini bir gelir ataması yapılabiliyor. Genel kaide olarak elde ettiğiniz gelirin %40 ila %60’ı arasında bir vergi cezası ile karşı karşıya kalmanız mümkün. Tabi burada yaptığımız bilgilendirmenin kesin olmadığının altını çizmek isteriz ve sizi en yakınınızdaki mali müşavirden uzman görüşü almanızı tavsiye ederiz.

Peki bu gelirinizi kira geliri olarak gösterip vergi dilimi daha düşük olan gayri menkul sermaye iradı olarak verebilir misiniz? Yoksa mükellefiyet oluşturarak ticari kazanç olarak mı göstermelisiniz? Bu konuda sizi bir “üstadın” yazdığı metini okumaya davet ediyorum. Sorumlu bir vatandaşımızın vergi dairesine yönelttiği soruya ve cevap niteliğinde verilen özelgeye de buradan ulaşabilirsiniz.

Ruhsatsız konaklama yeri işletmek

Diyelim ki apartman dairenizi Airbnb üzerinden kiraya veriyorsunuz ve herhangi bir sebepten ötürü uygulamaya maruz kadınız. Kimlik bildiriminde bulunuyorsunuz verginizi de veriyorsunuz ancak konaklama ruhsatınız yok. Evde kalan Airbnb misafirleriniz gelen komisyon üyelerine dairenizi Airbnb üzerinden tuttuklarını söyledi. Bu durumda hiç arzu etmeyeceğiniz bir olaylar silsilesi başlıyor ve misafirlerinize derhal eviniz boşaltmaları söyleniyor ve daireniz anında zabıta tarafından mühürleniyor.

Airbnb eviniz mühürlendi, peki şimdi ne olacak? Ev sahibi iseniz fazla korkmanıza gerek yok belediyeye başvurarak bir daha evinizi aynı şekilde kiralamayacağınıza dair taahhüt verirseniz 1 ay içerisinde evinizin mühürünü açtırabiliyorsunuz. Ruhsatsız konaklama tesisi işletmenin tanımlı bir idari cezası bulunmamakta, yapılan uygulamalarda da zabıtanın kestiği bir ceza ile şimdilik karşılaşmadık.

Kiraladığınız evi Airbnb’den kiraya veriyorsunuz ve kiraladığınız ev mühürlendi ne yapacağız? Bu durumdaysanız işiniz zor çünkü bir evin mührünü ancak o evin sahibi açtırabilir ve açtırması için kiracısı ile yapılan sözleşmenin feshedilmesi gerekir. Kısacası kiraladığınız evin sahibiyle aranız iyi değil veya ev sahibinizin evi ne amaçla kullandığınız hakkında bilgisi yok ise boşaltmak zorunda kalmanız oldukça olası.

Takipte kalın ve Airbnb hakkında güncel bilgilerden en kısa sürede haberdar olmak için mail listemize kaydolmayı unutmayın.